Record No.
197
Manuscript
Switzerland, St Gall, Stiftsbibliothek, Cod. Sang. 197
Former Shelfmark(s)
N/A

Physical Description

Format
Codex
Support
Parchment
Size of Leaves
- x - mm.
Number of Leaves
199
Collation
-
Foliation
Modern pagination on upper margin of each side of the leaves (1-24, 26-74, 76-398). No page 25 or 75; two leaves skipped after 66, now 66a and 66b.
Layout
Part I: Single column, 32 lines, above top line. Ruled in drypoint. Part II: Single column, 33 lines, above top line. Ruled in drypoint.
Hands
Written in more than one hand.
Scribe(s)
Unknown.

Contents

Language(s)
Latin
Contents
[incomplete listing]

1. Inside front board: Table of contents [added later on paper pasted on board]

Part I

2. pages 1-87: Dictys of Crete (Dictys Cretensis), Ephemeridos belli Troiani

2.1. page 1: Prologue

Incipit: Dictys Cretensis genere Gnosso ciuitate hisdem temporibus quibus et Atridae fuit peritus uocis ac litteris Foenicum quae a Cathmo in Achaiam fuerant delate.

Explicit: Annales uero nomine Dictys inscriptos in Grecam bibliotecam recepit quorum seriem qui sequitur textus ostendit.

2.2. pages 1-13: Book I

Rubric: Haec insunt Dictys ephemeridos belli Troiani libri sex.

Incipit: Cuncti reges qui Minois Ioue geniti pronepotes Graecie imperitabant ad diuidendas inter se Atrei opes Cretam conuenere.

Explicit: Hoc modo ex Aulide nauigatum est.

Rubric: Ephemeridos belli Troiani liber primus explicit.

2.3. pages 13-42: Book II

Rubric: Incipit liber secundus.

Incipit: Postquam ad Moesorum regionem uniuersas classes uenti appulere propere omnes signo dato naues littori admouent.

Explicit: Ceterum per id tempus hiemis saepe Graeci atque Troiani singuli plures ue ut fors euenerat inter se sine ullo metu in luco Thymbrei Apollinis miscebantur.

Rubric: L. Septimini ephimeridos Dictys belli Troiani liber II explicit.

2.4. pages 42-56: Book III

Rubric: Incepit liber III feliciter.

Incipit: Interim per totam hiemem dilato conditionibus in tempus bello Graeci cuncta quae in tali otio militia exposcebat intenti animo summis studiis festinabant.

Explicit: Ita Priamus recepto Hectoris cadauere ascensoque uehiculo cum his qui se comitati erant ad Troiam rediit.

Rubric: Explicit liber III.

2.5. pages 57-67: Book IV

Rubric: Incipit liber IIII.

Incipit: Sed postquam Troianis palam est regem perfecto negotio inuiolatum atque integro comitatu regredi ammirati laudantesque Greciae pietatem ad caelum ferunt.

Explicit: Ita composito negotio Antenor traditoque sibi Talthybio quo res finem acceperit ad Troiam uenit.

Rubric: Explicit liber IIII.

2.6. pages 67-79: Book V

Rubric: Incipit liber V.

Incipit: Antenore Talthybioque ciuitatem ingressis cuncti populares sociique cognita re propere concurrunt cupientes dinoscere quae apud Graecos actitata essent.

Explicit: Nunc reditum nostrorum narrare iuuat.

Rubric: Explicit liber quintus.

2.7. pages 79-87: Book VI

Rubric: Incipit liber sextus.

Incipit: Postquam impositis cunctis quae singuli bello quesiuerunt ascendere ipsi soluti anchoralibus nauigant.

Explicit: Ita Ulixes ubi uim ingruentium somniorum praedictumque ab interpraetibus uita exitum animo recordatus est uulneratus ab eo quem minime crediderat triduo post mortem obiit senior iam prouectae aetatis neque tamen inualidus uirium.

3. pages 87-91: Epistolae Senecae ad Paulum et Pauli ad Senecam [14 letters]

Rubric: Epistolae Senecae ad apostolum Paulum et Pauli ad eundem quas sibi propter familiaritem mutuam trans miserunt excerptae de libris eiusdem Saenecae.

Incipit: Credo tibi Paule nuntiatum quod heri dete cum Lucullo nostro de apogriphis et aliis rebus habuerimus.

Explicit: Quibus uitale commodum sermo Dei instillatus nouum hominem sine corruptela perpetuumque animal parit ad Deum istine properantem.

Rubric: Vale Seneca carissime nobis. Data kalendarium Augustarum Lucone et Sabino consulibus.

4. page 92: Verse, beginning “Adiuua me et saluus ero domine” [added later; originally blank, ruled]

[page 93: blank, ruled]

 

Part II

5. Pages 94-118: Dares of Phrygia (Dares Phrygius), De excidio Troiae historia

5.1. page 94: Translator’s prologue

Rubric: Incipit prologus Cornelii in historiam Troiani belli

Incipit: Cornelius Nepos Salustio Crispo salutem.

Explicit: Nunc ad pollicitum reuertar.

Rubric: Expplicit prologus.

5.2. pages 94-118: History

Rubric: Incipit historia de Troiae excidio et bellis Troianorum Cornelii a Darete primum composita.

Incipit: Pelias rex fuit in Pelopenenso et Esonem fratrem habuit.

Explicit: Andromacham et Helenum .i. cc. Huc usque historia Daretis perscripta fuit.

Rubric: Explicit destructio Troiae

6. pages 118-119: Item de Aenea et Antenore

Rubric: Item de Enea et Antenore

Incipit: [I]gitur Aeneas cum adhuc apud Troiam post profectionem maneret Grecorum cunctos ex Archadia atque ex proxima poene insula sollicitare coepit.

Explicit: Nunc reditum nostrorum narrare libet.

7. pages 119-120: De reditu Grecorum a Troia

Rubric: De reditu Grecorum a Troia

Incipit: [I]gitur postquam inpositis cunctis quae singuli bello acquisierant solutis anchoralibus nauigant.

Explicit: Itaque Vlixes ubi uim ingruentivm somniorum actus predictumque ab interpretibus vitae exitum agnouit ab eo quem minime credidit vvlneratus obiit iam senior prouecteque aetatis neque tamen inualidus virium.

Rubric: Explicit de reditu Grecorum a Troia.

8. page 120: Short text about Greeks and Trojans

Incipit: [F]orsitan lector diuersa requirit vocabula infra scripta.

Explicit: Troia ab Tro dicta rege.

[page 121: blank, ruled]

9. page 122: Drawing of a labyrinth [added later?]

History

Date of Origin
Ninth century; the first half of the tenth century
Place of Origin
St Gall, Switzerland
Notes

This is a composite manuscript, consisting of five codicological units.

Barlow siglum S; Courtney siglum G; Eisenhut siglum G; Faivre d’Arcier siglum G; Franceschini siglum G; Meister siglum G.

Additional Information

Online Facsimile

e-codices

Bibliography

Edition(s)

Dares of Phrygia. Daretis Phrygii. De excidio Troiae historia. Edited by Ferdinand Meister. Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana. Leipzig: B. G. Teubner, 1873. [open access]

Dictys of Crete. Dictys Cretensis. Ephemeridos belli Troiani libri. A Lucio Septimio ex Graeco in Latinum sermonem translati. Accedunt papyri Dictys Graeci in Aegypto inventae. Edited by Werner Eisenhut. 2nd edn. Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana. Stuttgart: B. G. Teubner, 1973; 1994.

Epistolae Senecae ad Paulum et Pauli ad Senecam quae vocantur. Edited by Claude W. Barlow. Papers and Monographs of the American Academy in Rome 10. [Rome]: American Academy in Rome, 1938. [open access]

Secondary Literature

de Carlos Villamarín, Helena. “Los retornos de Eneas y Antenor: fundamentos antiguos de un tema medieval.” Studi medievali, Serie terza, 35 (1994): 629-42.

Courtney, Humphrey James. “A Study of Eighteen Manuscripts of Dares Phrygius.” Doctoral dissertation, Saint Louis University, 1959.

Faivre d’Arcier, Louis. Histoire et géographie d’un mythe: La circulation des manuscrits du “De Excidio Troiae” de Darès le Phrygien (VIIIe-XVe siècles). Mémoires et documents de l’Ecole des chartes 82. Paris: École des chartes, 2006. 48.

Franceschini, Ezio. “Intorno alla tradizione manoscritta di Ditti Cretese.” Atti del Reale Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti 97 (1937‑1938): 141‑78 (repr. in Scritti di filologia latina medievale. Medioevo e umanesimo 26‑27. 2 vols. Padua: Antenore, 1976. I: 166‑204).

Yavuz, N. Kıvılcım. “Late Antique Accounts of the Trojan War: A Comparative Look at the Manuscript Evidence.” Pecia. Le Livre et l’écrit 17 (2016): 149–70. DOI: https://doi.org/10.1484/J.PECIA.5.111766.

Last Updated on
February 20, 2021
License

This record is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.