- Record No.
- 16
- Manuscript
- Belgium, Brussels, Bibliothèque royale de Belgique, IV 719
- Former Shelfmark(s)
- N/A
Physical Description
- Format
- Codex
- Support
- Parchment
- Size of Leaves
- 205 x 157 mm.
- Number of Leaves
- iv (modern paper, i is pastedown) + 114 (parchment) + iv (modern paper, iv is pastedown)
- Collation
- Unknown.
- Foliation
- -
- Layout
- Single column, 22-28 lines.
- Hands
- Written in one hand.
- Scribe(s)
- Nicolaus de Camulio
Contents
- Language(s)
- Latin
- Contents
1. fol. 1r: Table of contents
[fol. 1v: blank]2. fols 2r-21r: Statius, Achilleis
2.1. fol. 2r: Prologue
Rubric: In libro Stacii Achilleidos incipit prohemium.
Incipit: Magnanimum Eacidem formidatamque Tonanti.
Explicit: Molimur magnisque tibi preludat Achilles.
2.2. fols 2r-4v: Book I
Rubric: Incipit narratio.
Incipit: Soluerat Oebalio classem de litore pastor.
Explicit: Quanquam ibi fida parens assuetaque pectora mauult.
Rubric: Explicit liber primus.
2.3. fols 4v-8r: Book II
Rubric: Incipit secundus.
Incipit: At Thetis vndisonis per noctem in rupibus astans.
Explicit: Cedo equidem sit virgo pii Licomedis Achilles.
Rubric: Explicit secundus.
2.4. fols 8r-18r: Book III
Rubric: Incipit tercius.
Incipit: Interea meritos vltrix Europa dolores.
Explicit: Irrita uentosae rapiebant uerba procellae.
Rubric: Explicit tercius.
2.5. fols 18r-21r: Book IV
Rubric: Incipit quartus.
Incipit: Exvit implicitum tenebris humentibus orbem
Explicit: Aura silet puppis currens ad littora uenit [added by a different hand].
Rubric: Finis [added by a different hand]. Explicit.
3. fols 21v-22r: Planctus Oedipodis
Rubric: Incipiunt lamentationes Edipodis Thebarum Regis.
Incipit: Diri patris infausta pignora ante ortus damnati tempora.
Explicit: Cruciatus est ineffabilis quem patimur gens miserabilis.
[fols 22v-23v: blank]4. fols 24r-90v: Dictys of Crete, Ephemeridos belli Troiani
4.1. fol. 24r: Translator’s Prologue
Rubric: Gnossii sive Ditis Cretensis historia de bello Troiano [added by a different hand]
Incipit: Septiminus Quinto Aradio salutem dicit. Effemenidem belli Troiani Ditis Cretensis qui in ea militia cum Idomeneo meruit conscripsit litteris Punicis quae tum Cadmo et Agenore autoribus per Greciam frequentabantur.
Explicit: Tu Rufine mi ut par est faue ceptis atque legendo dietim.
4.2. fols 24v-33r: Book I
Incipit: Cuncti reges qui Minois Iove geniti pronepotes Graeciae imperitabant ad dividendas inter se Atrei opes Cretam conuenere.
Explicit: Hoc modo ex Aulide navigatum est.
4.3. fols 33r-53v: Book II
Incipit: Postquam ad Misorum regionem universas classes uenti appulere propere omnes signo dato naues litori admouerunt.
Explicit: Coeterum per id tempus hiemis sepe Graeci atque Troiani singuli pluresue ut fors euenerat inter se sine ullo metu in luco Timbrei Apolinis miscebantur.
4.4. fols 53v-65r: Book III
Incipit: Interim per totam hiemen dillato conditionibus in tempus bello Greaci cuncta quae in tali ocio militia poscebat intenti animo summis studiis festinabant.
Explicit: Ita Priamus recepto Hectoris cadauere ascensoque uehiculo cum his qui secum concomitati fuerant ad Troiam redit.
4.5. fols 65r-74v: Book IV [continues with no break]
Incipit: Sed postquam Troianis palam est regem perfecto negocio inuiolatum atque integro comitatu regredi admirati laudesque Graeciae pietatem ad coelum ferunt.
Explicit: Ita composito negocio Anthenor traditoque sibi Taltibio quo res fidem acciperet ad Troiam uenit.
4.6. fols 74v-84r: Book V
Incipit: Antenore Taltibioque ciuitatem ingressis cuncti populares sociique cognita re propere concurrunt cupientes dignoscere quae apud Grecos actitata essent.
Explicit: Nunc reditum nostrorum narrare libet.
4.7. fols 84v-90v: Book VI
Incipit: Postquam impositis quae singuli bello quesierant escendere ipsi solutis anchoris nauigant.
Explicit: Ita Vlixes ubi uim ingruentium somniorum praedictumque ab interpretibus uitae exitum animo recordatus est vulneratusque ab eo quem minime crediderat triduo post mortem obiit senior iam prouectaeque aetatis neque tamen inualidus uirium.
Rubric: Explicit opus Gnosii Cretensis de bello iliaco Graiorum.
5. fol. 91r: Cicero, De finibus bonorum et malorum [excerpt]
Rubric: Carmina sirenarum Sicaniae ad Vlixem per Homerum Meonidem
Incipit: O decus Argolicum quen puppim flectis Vlixes.
Explicit: Omnia que e latis rerum vestigia terris.
Rubric: Finis amen [added by a different hand].
[fol. 91v: blank]6. fols 92r-101r: Basil of Caesarea, De legendis libris gentilium, translated by Leonardo Bruni
6.1. fols 92r-92v: Preface
Rubric: In Basilio prohemium. Leonardi Aretini ad Colucium Salutati.
Incipit: Ego tibi hunc librum Coluci ex media ut aiunt Grecia delegi ubi eiuscemoni rerum magna copia est.
Explicit: In quo aniaduerte queso quanta grauitassit.
6.2. fols 92v-101r: Text
Rubric: Basileus.
Incipit: Multa sunt filii que hortantur me ad ea uobis consulenda quae optima esse duco.
Explicit: Quod uos non patiamini tunc recta conscilia aspernantes.
Rubric: Magni Basilii liber explicit.
Colophon: Feliter [sic] MoCCoCCXIX XXIIII Octobrum Pisis.
7. fols 101v-113r: Xenophon, De vita tirannica, translated by Leonardo Bruni
7.1 fols 101v-102v: Dedicatory letter to Niccolò Niccoli
Rubric: Leonardi Aretini ad Nikolaum Nikoli.
Incipit: Xenophontis philosophi quendam libellum quem ego ingenii exercendi gratia e Greco sermone in Latinum conuerti.
Explicit: In his primiciis studiorum nostrorum nullo modo ausi sumus attingere.
7.2 fols 102v-113r: Text
Rubric: Tirannus Xenophontis incipit feliciter.
Incipit: Cum ad Hieronem tiranum Simonides poeta aliquando venisset.
Explicit: Felix enim cum sis nemo tibi inuidebit.
Rubric: Explicit feliciter.
Colophon: Manu mei Nicolai de Camulio notarii exulis apud Pisas M°CCCCXVIIII kalendas novenbris.
8. fols 113v-114v: Sallust, Bellum Iugurthinum [excerpt: Chapters 1-4]
Incipit: Falso queritur de natura sua humanum genus.
Explicit: Nunc redeo ad inceptum.
History
- Date of Origin
- First quarter of the fifteenth century, 1419. Two different dates in two colophons: 24 October 1419 (fol. 101r) and 1 November 1419 (fol. 113r).
- Place of Origin
- Pisa, Italy
- Notes
This manuscript is not included in the edition of the Ephemeridos belli Troiani.
Additional Information
- Online Facsimile
Koninklijke Bibliotheek van België / Bibliothèque royale de Belgique
- Bibliography
Edition(s)
Dictys of Crete. Dictys Cretensis. Ephemeridos belli Troiani libri. A Lucio Septimio ex Graeco in Latinum sermonem translati. Accedunt papyri Dictys Graeci in Aegypto inventae. Edited by Werner Eisenhut. 2nd edn. Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana. Stuttgart: B. G. Teubner, 1973; 1994.
- Permalink
- http://www.transtextual.net/manuscript-record/brussels-bibliotheque-royale-de-belgique-iv-719/
- Last Updated on
- November 10, 2020
- License
This record is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.